Zakrycie brzegowe gwiazdy 10,3 mag zarejestrowane przeze mnie koło miejscowości Boćki utrzymało status “rekordowego” jedynie przez 46 godzin. Niecałe dwie doby później zarejestrowaliśmy z Maćkiem Jarmocem dwa kolejne zakrycia brzegowe, których jasność podawana przez program Occult wyniosła ponad 11 mag !
Szczęśliwym zbiegiem okoliczności okazało się, że z tego samego punktu obserwacyjnego w okolicy wsi Kowale k/ Suraża możemy zarejestrować dwa zakrycia brzegowe bardzo słabych gwiazd – XZ 89611 (11,5 mag) oraz XZ89957 (11.1 mag), oraz że to optymalnie wybrane miejsce gwarantuje zjawiska wielokrotne. Tak naprawdę kilka kilometrów dalej przebiegały granice widoczności dwóch kolejnych brzegówek słabych gwiazd – co za zbieg okoliczności !
Z naszego miejsca obserwacji brzegówka gwiazdy XZ 89578 (10.3 mag) była na pozycji minięcia się gwiazdy z brzegiem tarczy Księżyca, co zresztą obserwowaliśmy na monitorze komputera podczas zakrycia gwiazdy XZ 89611. Z kolei brzegówka gwiazdy XZ 89806 (11.1 mag) obserwowana z tego miejsca była mało atrakcyjna – jeden kontakt oraz bardzo bliska odległość od terminatora. Okazało się więc, że najbardziej opłacalnym rozwiązaniem jest pozostanie w tym samym miejscu i obserwacja dwóch zjawisk – dla gwiazdy XZ 89611 była to odległość -2,075 km od granicy, zaś dla gwiazdy XZ 89957 odległość od granicy wyniosła -1,617 km.
Profil wg. Occulta dla zakrycia gwiazdy XZ 89957 (11.1 mag).
Prognoza pogody nie pokazywała super czystego nieba, jednak ze względu na bliskość miejsca w stosunku do Białegostoku zdecydowaliśmy się jechać. Kwietniowa pogoda jest bardzo dynamiczna, wieczorami przeważnie się wypogadza, stąd nasze optymistyczne podejście do tej wyprawy. Na miejscu nad północno-zachodnim horyzontem zalegał pas ciemnych obłoków, w rejonie Księżyca krążyły wątłe obłoczki. Jednak w kluczowym momencie oba zjawiska zostały nagrane na całkowicie bezchmurnym niebie.
To wielkie, wręcz niespotykane szczęście biorąc pod uwagę fakt, że praktycznie cała reszta kraju była spowita przez gęste chmury, a w rejonie Białegostoku znaleźliśmy się w wąskim oknie pogodowym.
Zaobserwowane momenty zakrycia gwiazdy XZ 89957 (żółte punkty), reszty nie udało się zaobserwować ze względu na bliskość oświetlonych szczytów.
Brzegówka XZ 89957 – powiększenie fragmentu profilu z zaznaczonymi zaobserwowanymi zjawiskami, zanotowaliśmy 3 wyraźne kontakty.
PODSUMOWANIE:
Wciąż kwestią otwartą pozostaje ustalenie realnych jasności gwiazd. Poniżej porównanie jasności obydwu gwiazd wg. różnych katalogów astrometrycznych. Nawet jeśli XZ 89611 nie ma spodziewanych 11.46 mag, to XZ 89957 wydaje się mieć pewne 11.13 mag. Wg. posiadanych przez mnie danych, w przypadku którejkolwiek z zaobserwowanych zjawisk, oznaczało by to REKORD ŚWIATA w obserwacji zakrycia brzegowego jak najsłabszej gwiazdy.
Jasność gwiazdy XZ 89611 wg. programu Cartes du Ciel.
Jasność gwiazdy XZ 89957 wg. różnych katalogów (Occult).
Jasność gwiazdy XZ 89957 wg. programu Cartes du Ciel.
Za poprawne nagranie zjawiska, które pretenduje do miana “rekordowego” uważam takie, z którego można jeszcze jednoznacznie odczytać dokładne momenty zakryć i odkryć gwiazdy oraz nie została w nim zastosowana integracja czasu naświetlania.
W naszym przypadku ustawienia kamery NOVUS NVC GDN5811C-2 były następujące: czas otwarcia migawki 1/50 s, stopień wzmocnienia AGC jako LOW.
Wyniki obserwacji zostały już takżezredukowane przez astronoma zawodowego (dr Mitsuru Soma) i są dostępne na stronie:
http://www2.nao.ac.jp/~mitsurusoma/grazes.html
Ostateczny wynik zakrycia XZ 89957 (11.1 mag) – opracowany przez dr Mitsuru Soma.
Fragment filmu z nagrania zakrycia brzegowego gwiazdy XZ 89611 (11.5 mag) na kanale YT: https://www.youtube.com/watch?v=PgBrQEG6gtM
Za miesiąc próba obserwacji zakrycia brzegowego gwiazdy 11.9 mag…
Wojciech Burzyński