Amatorom astronomii pojęcie zjawiska zakryciowego kojarzy się przede wszystkim z zaćmieniem Słońca, Księżyca oraz zakryciami gwiazd przez Księżyc lub asteroidy.
Wymienione rodzaje zjawisk występują bowiem najczęściej, są łatwe do zaobserwowania oraz najbardziej widowiskowe.
Tymczasem możemy wyróżnić bardzo wiele innych typów zjawisk zakryciowych, czasami zachodzących niezmiernie rzadko w danym miejscu obserwacji.
Możliwości pogrupowania zjawisk jest wiele – jedną z nich jest podział ze względu na lokalizację ciała zakrywanego:
– obiekt zakrywany znajduje się w naszym Układzie Słonecznym:
- zaćmienia Słońca (zakrycie tarczy słonecznej przez tarczę Księżyca)
- przejścia (tranzyty) planet wewnętrznych – Merkurego i Wenus przed tarczą Słońca
- wzajemne zakrycia planet – przejście planety przed tarczą innej planety
- wzajemne zakrycia planetoid
- wzajemne zakrycia i zaćmienia w układach księżyców planet (głównie Jowisza i Saturna)
- tranzyty księżyców planet na tle tarczy planet (głównie na tle tarcz Jowisza i Saturna)
- zakrycia księżyców planet przez planetę macierzystą (głównie przez Jowisza i Saturna)
– obiekt zakrywany znajduje się poza Układem Słonecznym (gwiazda):
- zakrycia gwiazd przez planetoidy pasa głównego (MBA – Main-Belt Asteroid )
- zakrycia gwiazd przez obiekty transneptunowe (TNO – Trans-Neptunian Object)
- zakrycia gwiazd przez obiekty NEO (Near-Earth Object) – np NEA – Near-Earth Asteroid, PHA – Potentially Hazardous Asteroid, etc.
- zakrycia asteroid pozasłonecznych (międzygwiazdowych) – asteroida 1I/ʻOumuamua
- zakrycia gwiazd przez księżyce planetoid
Od niedawna na świecie (w SOPiZ od 2016 roku) rejestruje się zjawiska zakryciowe zachodzące w innych układach planetarnych. Są to w zasadzie zjawiska z pogranicza dziedziny obserwacji gwiazd zmiennych. Obserwuje się spadek jasności gwiazdy wywołany przejściem innego obiektu na tle jej tarczy :
- tranzyty planet pozasłonecznych – przejście planety przed tarczą macierzystej gwiazdy
Wszystkie wymienione powyżej zjawiska mogą być zaobserwowane z powierzchni Ziemi. W dobie lotów próbników i sond międzyplanetarnych mamy także możliwość rejestracji zjawisk zakryciowych obserwowanych z przestrzeni kosmicznej lub z powierzchni innych obiektów Układu Słonecznego. Tych zjawisk nie można jednak oglądać na żywo – opóźnienie czasowe, nawet rzędu kilku godzin, bierze się z ogromnych odległości, które musi pokonać sygnał radiowy z sondy kosmicznej na Ziemię. Do tej pory udało się jednak zarejestrować:
- tranzyty księżyców Marsa przed tarczą Słońca – obserwowane z powierzchni Marsa
- tranzyt Merkurego na tle tarczy Słońca – obserwowane z powierzchni Marsa (łazik Curiosity, 03.06.2014)
- zakrycie tarczy Słońca przez Ziemię – obserwowane z powierzchni Księżyca lub orbity okołoksiężycowej